Veel arbeidsovereenkomsten bevatten een concurrentiebeding, waardoor je niet zomaar van baan kunt veranderen. Maar is zo’n beding altijd geldig? En hoe kun je het ontwijken? Hier lees je er meer over.
Wat is een concurrentiebeding?
Een concurrentiebeding, ook wel non-concurrentiebeding genoemd, kan in je arbeidsovereenkomst staan en zeggen dat je geen concurrent mag worden van je werkgever. Je mag geen eigen bedrijf beginnen. Je mag ook niet voor een concurrent of ander bedrijf in dezelfde branche werken.
Het beding beschermt je werkgever tegen het risico dat je met alle kennis van het bedrijf naar een concurrent overstapt. Het is soms onduidelijk of je het beding overtreedt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als het bedrijf waar je wilt werken een concurrent is.
Wil je weten of je in jouw situatie het beding overtreedt? Neem dan contact met ons op. We brengen je graag in contact met een van de arbeidsrecht advocaten uit ons netwerk.
Concurrentiebeding bij een contract voor onbepaalde tijd
Een concurrentiebeding is alleen toegestaan in een vast contract (voor onbepaalde tijd). Je werkgever mag daar dus altijd een concurrentiebeding in opnemen.
Concurrentiebeding bij een contract voor bepaalde tijd
In een tijdelijk contract mag normaal gesproken geen concurrentiebeding staan. Tenzij de werkgever kan aantonen dat er zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zijn. Als je werkgever een beding wil opnemen in het contract, moet hij uitleggen waarom dit nodig is. Zonder deze uitleg is het beding niet geldig.
Soorten beperkingen in een concurrentiebeding
Er kunnen beperkingen zijn op verschillende gebieden, zoals:
- Soort werk: het is mogelijk dat je niet hetzelfde werk mag doen bij je nieuwe werkgever.
- Nieuwe werkgever: het kan zijn dat je niet mag gaan werken bij een concurrent.
- Geografisch gebied: het kan zijn dat je niet hetzelfde werk mag doen binnen een specifieke regio.
- Periode: het zou kunnen betekenen dat je niet binnen 1 of 2 jaar na het verlaten van je huidige werkgever hetzelfde werk mag doen bij een concurrent of je eigen bedrijf mag starten.
Wanneer is een concurrentiebeding rechtsgeldig?
In het arbeidsrecht is vastgelegd wanneer een concurrentiebeding en een relatiebeding als geldig worden beschouwd.
Belangrijk voor de geldigheid zijn in ieder geval de volgende punten:
- Het beding moet schriftelijk worden overeengekomen.
- De werkgever moet in de arbeidsovereenkomst uitleggen waarom een concurrentiebeding noodzakelijk is, bijvoorbeeld ter bescherming van specialistische kennis of bedrijfsinformatie.
- De werknemer moet begrijpen waarvoor hij of zij tekent en de consequenties goed kunnen overwegen. Het beding moet geschreven zijn in een taal die de werknemer begrijpt.
- De werknemer moet bij het moment van ondertekening meerderjarig zijn (18 jaar of ouder).
Wanneer is een concurrentiebeding ongeldig (en dus nietig)?
Onder bepaalde omstandigheden kan de rechter beslissen dat het concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk nietig is. Dit kan zich voordoen in verschillende situaties.
- Het beding is te ruim geformuleerd
De reikwijdte van een concurrentiebeding hangt af van de exacte tekst en de onderlinge belangen. Het beding moet duidelijke grenzen hebben voor de duur, geografie en type werk dat eronder valt.
Over het algemeen geldt een maximale duur van 12 maanden, en het geografische bereik is afhankelijk van de markt van de werkgever. Als het beding jou onredelijk benadeelt, kan de rechter besluiten het nietig te verklaren.
Het beding wordt vaak deels ongeldig verklaard. Een voorbeeld hiervan is door de duur te verkorten van 2 jaar naar 6 maanden. Een ander voorbeeld is door het gebied te verkleinen. Soms kan de rechter het concurrentiebeding behouden, maar je in plaats daarvan een vergoeding geven.
- Er is een wijziging van omstandigheden
Een wijziging in de situatie na het aangaan van het concurrentiebeding kan leiden tot nietigheid. Bijvoorbeeld, als er een ingrijpende functiewijziging plaatsvindt en het concurrentiebeding daardoor zwaarder op jou drukt.
Dan moet het beding opnieuw worden overeengekomen. Laat je werkgever dit na? Dan kan het eerder afgesproken concurrentiebeding nietig worden verklaard.
- Het gaat om een bedrijfsovername
Bij een volledige of gedeeltelijke bedrijfsovername of andere wijzigingen binnen het bedrijf kan een eerder overeengekomen concurrentiebeding ook nietig worden verklaard.
Boetebeding bij overtreding van een concurrentiebeding
Meestal is aan een concurrentiebeding een boetebeding gekoppeld. Bij overtreding kan de werkgever een boete eisen.
De hoogte van de boete staat in het contract en kan flink oplopen. De boete is automatisch verschuldigd zonder waarschuwing. Heb je een brief over overtreding ontvangen? Neem dan snel contact met ons op en wacht niet te lang.
Vergoeding voor medewerkers die zich aan het concurrentiebeding houden
Een medewerker die zich aan een concurrentiebeding houdt, kan recht hebben op een vergoeding. Als het beding de medewerker aanzienlijk belemmert om elders te werken en daardoor werkloosheid of minder werk accepteert, kan de rechter bepalen dat de werkgever een vergoeding moet betalen.
Deze vergoeding vervalt als de medewerker niet langer gebonden is aan het concurrentiebeding. Dit kan gebeuren als de werkgever het recht op het beding opgeeft. Het kan ook gebeuren als de geldigheidsduur van het beding voorbij is.
Als de werkgever en de medewerker hebben afgesproken dat de medewerker een vergoeding ontvangt voor het naleven van het concurrentiebeding, kan de medewerker proberen via de rechter een hogere vergoeding te verkrijgen. Dit kan bijvoorbeeld een aanvulling zijn op een uitkering of loon tot 100% van het laatst verdiende loon bij de werkgever. Als de medewerker geen uitkering of loon ontvangt, kan de vergoeding vergelijkbaar zijn met het eerder ontvangen loon.
De vergoeding is niet verschuldigd als het beëindigen of niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer.
Een concurrentiebeding omzeilen
Het is moeilijk om een concurrentiebeding te vermijden bij ontslag of het niet verlengen van je contract. Ontslag gebeurt meestal via een vaststellingsovereenkomst. Je kunt proberen het beding te omzeilen door hierover te onderhandelen met je werkgever. Vaak wil je werkgever vooral zijn klanten behouden en bedrijfseigendommen beschermen. Het concurrentiebeding kan dan worden omgezet in een relatiebeding of geheimhoudingsbeding, waardoor je meer vrijheid hebt om vergelijkbaar werk te doen.
Wat te doen als er een concurrentiebeding in je contract staat?
Onderteken het niet zomaar! Het kan namelijk een obstakel vormen als je van baan wilt veranderen. Probeer in eerste instantie het beding uit de arbeidsovereenkomst te laten verwijderen. Ga hierover in gesprek met je werkgever en onderhandel over de voorwaarden. Onthoud dat het beter is om geen concurrentiebeding in je contract te hebben.
Als de werkgever weigert het beding te schrappen, bekijk dan zorgvuldig de specifieke voorwaarden, de duur, en de hoogte van eventuele boetes. Overleg met je werkgever of de tekst in het concurrentiebeding in jouw voordeel kan worden aangepast.
Wat als je al een concurrentiebeding hebt ondertekend?
In dat geval kun je nog steeds een paar dingen proberen. Ga in gesprek met je (voormalige) werkgever en vraag of de afspraken kunnen worden versoepeld of dat je toestemming kunt krijgen om toch voor een bedrijf te werken dat onder het concurrentiebeding valt. Als jullie tot een nieuw akkoord komen, leg dit dan schriftelijk vast en laat het door de werkgever ondertekenen.
Als de werkgever niet akkoord gaat, of als je verdere vragen hebt, neem dan contact met ons op en dan brengen wij u in contact met een van de arbeidsrecht advocaten uit ons netwerk.
Wat is het verschil tussen een concurrentiebeding en relatiebeding?
Een relatiebeding is anders dan een concurrentiebeding. In een relatiebeding spreek je af geen contact te onderhouden met relaties van je huidige werkgever, zoals leveranciers, klanten en samenwerkingspartners. Deze contacten worden meestal bij naam genoemd in het beding.
Veelgestelde vragen
Hoe lang kan een concurrentiebeding duren?
De duur van een concurrentiebeding verschilt. In je arbeidscontract staat de duur van je concurrentiebeding. Maar de duur mag doorgaans niet langer gelden dan noodzakelijk is om het legitieme belang van de werkgever te beschermen. Dit kan enkele maanden zijn, maar ook jaren.
Kan over een concurrentiebeding worden onderhandeld?
Ja, in sommige gevallen is het mogelijk om over een concurrentiebeding te onderhandelen voordat het arbeidscontract wordt ondertekend. Je werkgever kan bereid zijn om bepaalde beperkingen te versoepelen of zelfs in het geheel af te zien van het beding.
Wat kost een arbeidsrecht advocaat?
Een arbeidsrecht advocaat werkt op basis van een uurtarief, een vast tarief of op basis van gesubsidieerde rechtsbijstand (toevoeging). Het tarief wordt afgesproken in een opdrachtbevestiging. Bij het beoordelen van een vaststellingsovereenkomst wordt in de meeste gevallen een bijdrage in jouw kosten van rechtsbijstand betaald door je werkgever.
Wat gebeurt er als ik het concurrentiebeding schend?
Als je een concurrentiebeding schendt, kan je werkgever juridische stappen ondernemen om naleving af te dwingen. Je loopt het risico op een juridische procedure bij de rechter en het moeten betalen van boetes.