Het erfrecht bepaalt wat er gebeurt met het vermogen van een overledene: de erfenis. De wet onderscheidt twee manieren om erfgenaam te worden: volgens het wettelijk erfrecht of bij testament bepaald.
Het wettelijk erfrecht is van toepassing als de overledene geen testament heeft gemaakt. De erfgenamen volgen de erflater op in zijn positie. Door het aanvaarden van de nalatenschap worden zowel de bezittingen van de overledene als zijn schulden deel van het vermogen van de erfgenamen. Bij het aanwijzen van de erfgenamen bij versterf staat de bloedverwantschap met de overledene centraal. De wet wijst als eerste groep erfgenamen de partner (door huwelijk of geregistreerd partnerschap) en eigen kinderen aan. De volgende groep (ouders, broers en zusters) erft alleen als er in de eerste groep geen erfgenamen zijn. De derde en vierde groep worden gevormd door grootouders en overgrootouders. De eerst van toepassing zijnde groep erft en wel: elk persoon een gelijk deel. Om de langstlevende echtgenoot te beschermen erft hij of zij de volledige nalatenschap van de overleden partner. Tot aan de dood van de tweede ouder hebben de kinderen slechts een nog niet opeisbare vordering op hun nog levende ouder.
Wanneer een erflater niet wil dat zijn vermogen volgens het wettelijk erfrecht wordt verdeeld, dan moet hij een testament opstellen waarin hij zijn erfgenamen aanwijst. Het testament is dus een uiterste wilsbeschikking van de erflater, vastgelegd in een notariële akte. Ook de persoon die belast wordt met de afwikkeling van de nalatenschap, de executeur-testamentair, wordt benoemd in deze akte. Bij het opstellen van een testament is de erflater vrij. Hij moet echter wel rekening houden met de legitieme portie van zijn kinderen. Deze bestaat uit de helft van de waarden van het erfdeel waar de kinderen volgens het wettelijk erfrecht recht op zouden hebben. De erflater en de notaris ondertekenen beiden de akte en het origineel wordt door de notaris bewaard.
Een erfgenaam neemt de rechten en de plichten van de overledene over: hij erft zijn bezittingen en schulden. Als de schulden groter zijn dan de waarde van zijn bezittingen, kan de erfenis dus negatief uitpakken. Iedere erfgenaam heeft het recht om zelf te beslissen de nalatenschap te aanvaarden of te verwerpen. Bij het verwerpen doet de nabestaande afstand van zijn totale erfdeel, van de bezittingen en de schulden. Hiervoor moet bij de griffie een verklaring opgesteld worden. Voor aanvaarding van de nalatenschap is geen verklaring nodig. Over een positieve erfenis dient de erfgenaam erfbelasting te betalen.
Als de bank kennis neemt van het overlijden van een rekeninghouder, wordt de rekening geblokkeerd. Pas als duidelijk is wie de erfgenamen zijn, kan de rekening weer gebruikt worden. Hiertoe dienen de erfgenamen een verklaring van erfrecht te overleggen: een akte waarin een notaris heeft vastgesteld wie de erfgenamen zijn. Een verklaring van erfrecht is bijvoorbeeld ook nodig als de huurovereenkomst moet worden beëindigd. Het erfrecht behoort tot het vermogensrecht, maar is, wegens het speciale karakter ervan, ondergebracht in een apart boek: Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek.
