Als ondernemer wil je jouw merk, handelsnaam of product beschermen tegen inbreuken.
Je hebt een nieuw en onderscheidend product ontwikkeld. Nu ben je er klaar voor om jouw product te gaan verkopen. Je hebt een website laten maken, een bedrijfsnaam bedacht en er is een herkenbaar logo. Hoe kan je dit logo beschermen, zodat anderen er niet mee aan de haal gaan? En is jouw logo wel onderscheidend genoeg? Neem voor advies over jouw situatie contact op met een advocaat.
De maker van een intellectuele creatie heeft het exclusieve eigendomsrecht op zijn creatie. Dit geldt onder meer voor muziek, merken, vormgeving, uitvindingen, teksten en foto’s. In de praktijk betekent het dat de rechthebbende een beroep kan doen op zijn intellectuele eigendomsrecht wanneer iemand zonder toestemming zijn door het IE-recht beschermde creatie namaakt of gebruikt. De meest voorkomende IE-rechten zijn opgenomen in het auteursrecht, octrooirecht, merkenrecht en handelsnaamrecht. De rechten zijn zowel in Nederlandse als in internationale wetgeving vastgelegd.
Het octrooirecht beschermt de uitvinder van een uitvinding. De uitvinder heeft het exclusieve recht om zijn uitvinding te exploiteren. De octrooihouder heeft het recht om anderen te verbieden de uitvinding toe te passen (zoals: te maken, in te voeren, te gebruiken). In het octrooi, ook wel patent genoemd, staat beschreven wat anderen verboden wordt. Hiermee krijgt de uitvinder voor een bepaalde tijd (meestal maximaal twintig jaar) het exclusieve recht op exploitatie.
Voor bescherming van een uitvinding moet een octrooi worden aangevraagd bij Octrooicentrum Nederland. Een octrooi wordt alleen toegewezen als de uitvinding voldoet aan drie eisen: het moet nieuw zijn, inventief en industrieel toepasbaar. Octrooi is geregeld in de Rijksoctrooiwet 1995.
Het merkenrecht regelt het alleenrecht op het voeren van een bepaald merk. Een merk is een teken dat een bedrijf gebruikt om zijn producten of dienstverlening te onderscheiden van andere producten. Dit kan een woordteken (IKEA) of een beeldteken zijn (appeltje van Apple) en soms zijn zelfs kleuren (het blauw van IBM) en vormen (het flesje van Coca Cola) een merk. Ook een handelsnaam of bedrijfsnaam kan als merk worden vastgelegd.
Een merk is pas beschermd als dit als zodanig is gedeponeerd. Na registratie kan niemand anders het merk gebruiken zonder toestemming van de houder. Ook mag een ander bedrijf niet een naam voeren die sterk lijkt op het gedeponeerde merk, omdat dit verwarring kan opleveren. Gebeurt dit toch, dan is dat onrechtmatig en kan de merkhouder optreden door bijvoorbeeld via een kort geding de inbreukmaker te verbieden het merk of logo verder te gebruiken.
Merkenregistratie dient in Nederland bij het Benelux Merkenbureau te gebeuren; voor wereldwijde bescherming dient het product gedeponeerd te worden bij de World Intellectual Property Organization.
Een handelsnaam is de naam die een onderneming voert. Het doel van een handelsnaam is unieke identificatie van de onderneming. Bescherming van de handelsnaam is geregeld in de handelsnaamwet.
Een handelsnaam hoeft niet in het handelsregister te zijn opgenomen om beschermd te zijn. Het recht op een handelsnaam ontstaat namelijk door de eerste te zijn die de naam gebruikt. Dit kan blijken uit bijvoorbeeld de naamsvoering op briefpapier, advertenties, de naam op een bedrijfsauto, maar ook uit inschrijving bij de Kamer van Koophandel. Een andere onderneming mag niet dezelfde handelsnaam gaan gebruiken als dit bij het publiek verwarring veroorzaakt. Een handelsnaam mag dus niet gelijk zijn of sterk lijken op die van een andere onderneming; bovendien mag de naam geen merk (bijvoorbeeld logo) van een andere onderneming bevatten. Het handelsnaamrecht geldt in principe voor onbepaalde tijd.
